ترجمو: عدنان کوکر
اسلامي تعليم معاشري ۾ ڀائيچاري، محبت ۽ ايثار ۽ قرباني جي ??ازوال جذبي جي ??روغ لاءِ غريب، بيوس ۽ لاچار ماڻهن جي ??دد ذريعي سموري انسانيت کي هڪ ٻئي جي ??قار ۽ احترام جو درس ڏي ٿي. ڪنهن به معاشري جي ??عاشي ۽ سماجي ترقي جو دارومدار سمورن طبقن جي ??اءِ هڪ جهڙو معيار زندگي فراهم ڪرڻ تي آهي، خاص طور تي انهن ماڻهن کي جن کي اقتصادي ترقي جا موقعا گهٽ ملن ٿا، گهٽ آمدني رکن ٿا ۽ اهي غربت جي ??ڪير کان هيٺ زندگي گذاري رهيا هوندا آهن. پاڪستان تحريڪ انصاف جي ??وجوده حڪومت مديني جي رياست جي تصور کي نظر ۾ رکندي وزيراعظم عمران خان جي ??يادت ۾ ملڪ ۾ رهندڙ بي سهارا طبقي جي احترام ۽ وقار کي يقيني بڻائڻ ۽ غربت جي ڪري مجبور، فٽ پاٿ ۽ رستن تي کليل آسمان هيٺ راتيون گذاريندڙ ماڻهن جي ??اءِ 10 نومبر 2018ع تي شيلٽر هوم (پناهگاهه) پراجيڪٽ جو بنياد رکيو هو.
وزيراعظم عمران خان ان منصوبي جي افتتاح جي ??وقعي تي خطاب ڪندي چيو هو ته هي منصوبو سندس حڪومت جي ترجيحن ۾ شامل هڪ اهم منصوبو آهي. هن چيو ته بي سهارا طبقي کي پناهگاهه فراهم ڪرڻ هڪ خواب هو ۽ پناهگاهون قائم ڪرڻ مديني جي رياست طرف هڪ عملي قدم آهي. هن ان کي مسافر، پورهيت، بي گهر ماڻهن کي باعزت رهائشي سهولتون ڏيڻ سان گڏ معاشرتي ترقي جو منصوبو پڻ قرار ڏنو. پاڪستان ۾ 2017ع جي آدمشماري موجب ملڪ جي آبادي لڳ ڀڳ 220 ملين آهي ۽ ان مان 20 ملين جي آبادي بي گهر يا رهائش جي ??اڪافي سهولت رکندڙ ماڻهن تي ٻڌل آهي.
ان ڏس ۾ شيلٽر هومز منصوبو سماجي ڀلائي ۽ معاشرتي ترقي جو منصوبو ۽ وزيراعظم عمران خان جي ??ديني جي رياست ۽ فلاحي رياست قائم ڪرڻ جي خواب جي عملي تعبير آهي جنهن جو مقصد پورهيت ۽ بي گهر ماڻهن کي باعزت رهائش جي سهولت فراهم ڪرڻ آهي. هن وقت لاهور شهر ۾ 6 شيلٽر هومز جن ۾ ڀاٽي گيٽ، فروٽ مارڪيٽ، ريلوي اسٽيشن، بس اڏو ۽ ٺوڪر نياز بيگ ۽ گلبرگ شامل آهن، جيڪي خدمت ۾ مصروف عمل آهن جتي رهائش پذير ماڻهن کي رهائش، حفظان صحت جي اصولن کي نظر ۾ رکي ٺاهيل کاڌي ۽ حفاظتي سهولتن سان گڏ هڪ بيڊ ۽ ناشتي جي سهولت ڏني پئي وڃي، هتي سيڪيورٽي جي ??اءِ 24/7 ڪئميرائون نگراني ڪن ٿيون، پناهگاهه ۾ صاف سٿرو ماحول، صاف بستر، سردين ۾ گرم پاڻي جي سهولت، اٽيچ باٿ رومز، ڪپڙا ڌوئڻ جي سهولت جڏهن ته هر پناهگاهه ۾ هڪ مسجد موجود آهي، انهن شيلٽر هومز ۾ رهائش رکندڙ ماڻهن کي ميڊيڪل ٽيمون پڻ مفت علاج جي سهولت مهيا ڪري رهيون آهن.
سوشل ويلفيئر ۽ بيت المال پنجاب جي صوبائي وزير ياور بخاري ”اي پي پي“ سان ڳالهائيندي چيو ته معاشري جي ضرورتمند طبقن جي ??دد ڪرڻ موجوده حڪومت جي ترجيحي ايجنڊا آهي، وزيراعظم عمران خان ملڪ جي بهتري ۽ ڀلائي جي ??اءِ ڏينهن رات ڪوششون ڪري رهيو آهي. هن چيو ته اهي پناهگاهون قائم ڪرن جو مقصد مسافر، بي گهر ۽ پورهيت طبقي کي باعزت رهائش جي سهولت ڏيڻ آهي. هن چيو ته گذريل ٻن سخت سرديءَ جي ??وسمن ۽ سخت موسمي صورتحال دوران پنجاب حڪومت صوبي جي سمورن 36 ضلعن ۾ 92 عارضي پناهگاهون قائم ڪيون آهن، حڪومت ان سهولت جو دائرو ٻين وڏن شهرن تائين وڌائڻ جو اعلان پڻ ڪيو آهي. هن چيو ته مقامي ۽ عالمي سطح تي به پاڪستان تحريڪ انصاف جي ??وجوده حڪومت جي ان شاندار منصوبي کي تمام گهڻو ساراهيو پيو وڃي، ڇو ته ان منصوبي جي ??ڪمل ٿيڻ سان غريب ۽ بي گهر ماڻهن کي باقاعده طور تي انهن پناهگاهن ۾ رهڻ جي سهولت ملندي. هن چيو ته هي منصوبو حڪومت جي ??يزن 2025ع جي سماجي ڀلائي جي ??دمن جو هڪ عملي قدم آهي، جنهن سان ملڪ ۾ معاشرتي انصاف ۽ برابري کي فروغ ڏيڻ ۾ مدد ملندي.
ڀاٽي گيٽ پناهگاهه جي سوشل ويلفيئر آفيسر عبدالرحمان چيو ته اسان وٽ 142 مردن ۽ عورتن جي ??اءِ 16 رهائشي بيڊز جي گنجائش آهي. 7 هال مردن جي ??اءِ جڏهن ته 2 هال عورتن جي ??اءِ مخصوص آهن. هن چيو ته پناهگاهن ۾ رهڻ لاءِ هڪ مناسب طريقيڪار اختيار ڪيو وڃي ٿو جنهن تحت ڪورونا ايس او پيز کي سامهون رکندي سڀ کان اڳ انهن جي صحت چيڪ ڪئي وڃي ٿي، انهن کي پناهگاهه جي احاطي ۾ داخل ٿيڻ کان اڳ ماسڪ فراهم ڪيو وڃي ٿو ۽ اصل ڪمپيوٽرائيزڊ قومي سڃاڻپ ڪارڊ جي ڇنڊڇاڻ ۽ ان جي ??ڪمل ڊيٽا ڪمپيوٽر ۾ محفوظ ڪرڻ کانپوءِ پناهه وٺندڙ شخص کي بستر نمبر وارو ڪارڊ مخصوص ڪيو وڃي ٿو، ان کي بستر ڏيڻ کان اڳ سي اين آءِ سي چيڪ ڪرڻ ۽ آڱوٺي جي ??شان ۽ تصوير وٺڻ جي ??اءِ ڊيوٽي آفيسر وٽ وٺي وڃبو آهي ته جيئن اهو ان جا تفصيل ڊيٽا بيس ۾ داخل ڪري. هن چيو ته بيمار ۽ وڏي عمر جي ??اڻهن کي پناهگاهه جي ??راهمي جي ??عاملي ۾ ترجيح ڏني وڃي ٿي ۽ انهن جي سهولت لاءِ واش رومز جي ??يجهو بستر ڏنا وڃن ٿا. واضح رهي ته شيلٽر هوم پراجيڪٽ هڪ پبلڪ پرائيويٽ پارٽنرشپ ماڊل تحت بورڊ آف ڊائريڪٽرز هلائي رهيا آهن. هن چيو ته هي شيلٽر هوم مستقل رهڻ وارا گهر نه آهن پر هتي مسافر ۽ محتاج ماڻهو وڌ کان وڌ ٽن راتين تائين قيام ڪري سگهي ٿو. ان دوران هر 24 ڪلاڪن کانپوءِ 2 کاڌا به کائي سگهي ٿو. هن چيو ته وزيراعظم عمران خان پاران سمورن شهرين جي ??اءِ نئون پاڪستان هائوسنگ جي ??ڻ شروعات ڪئي وئي آهي ان منصوبي سان شهرين کي مستقل طور تي پنهنجو گهر حاصل ڪرڻ ۾ مدد ملندي.
لاهور جي ??ڪ پناهگاهه ۾ رهندڙ حمزه ٻڌايو ته هو هتي مزدوري جي ??اءِ آيو آهي ۽ رات گذارڻ جي ??اءِ داتار درٻار ويجهو قائم پناهگاهه ۾ رهائش پذير آهي، هن انهن رهائشگاهن ۾ بيڊ، وهاڻي، گرم ڪمپل ۽ ان کانسواءِ معياري کاڌي ۽ ٻيون فراهم ڪيون ويندڙ سهولتن تي اطمينان جو اظهار ڪيو. هن چيو ته پاڪستان بيت المال انهن پناهگاهن ۾ صفائي سٿرائي جو تمام سٺو انتظام ڪيو آهي ۽ هتان جو عملو به پناهه وٺندڙ ماڻهن کي سهولتون ڏيڻ ۾ مڪمل تعاون ڪري ٿو. هن چيو ته اڳ ۾ غريب ماڻهو سخت موسم ۾ فوٽ پاٿن تي سمهندا هئا پر هاڻي اهي آرامده بسترن تي مزي سان رات گذارين ٿا جيڪا غريبن جي ??اءِ هڪ تمام وڏي سهولت آهي. هن چيو ته بطور پاڪستاني اها اسان جي به ذميواري آهي ته اسان انهن پناهگاهن کي پنهنجو گهر سمجهندي هتان جي ??اعدن ۽ ضابطن جي ??ابندي ڪريون ۽ صفائي سٿرائي، ڪورونا ايس او پيز تي مڪمل عملدرآمد ڪريون.
ڪوئيٽا سان تعلق رکندڙ هڪ شهري شير علي ٻڌايو ته هو ڪوئيٽا کان مزدوري ڪرڻ جي ??اءِ هتي لاهور ۾ آيو آهي ۽ وٽس رهڻ جي ??اءِ ڪا سهولت نه هئي پر موجوده حڪومت پاران پناهگاهن جي صورت ۾ غريب عوام جي ??اءِ هڪ بهترين رهائشي سهولت فراهم ڪئي وئي آهي. هن چيو ته بي گهر، پورهيت ۽ غريب ماڻهن جي ??اءِ هي تمام سٺو قدم آهي. هن چيو ته هي رڳو پي ٽي آءِ جو ئي ڪارنامو آهي جنهن ان منصوبي کي عملي جامعو پارايو آهي جنهن جو مثال ماضي ۾ نه ٿو ملي.
پاڪستان تحريڪ انصاف جي حڪومت پاران معاشري جي ضرورتمند ۽ مستحق طبقي کي پناهگاهه جهڙي بنيادي سهولت يقينن هڪ بهتر ۽ وقت سر قدم آهي جيڪو خاص طور تي ڪمزور طبقن جي ڀلائي ۽ انسانيت جي ??لاح ذريعي اسلامي فلاحي رياست جي خواب کي تعبير ڪرڻ ۾ مددگار ٿيندو.